معضل نام گذاری خودرو در ایران



شنیدم که از دومین (یا سومین) خودروی ملی در ایران خودرو پرده برداری شد.
پیش از هرچیز خسته نباشید به دست اندر کاران این پروژه. پروژه ایی که من هم مدتی در آن مشغول بودم و در ایران خودرو به نام پروژه X12 شناخته میشود. در اینجا در مورد این خودرو صحبتی ندارم ولی نامی که برایش برگزیده اند و کامتنی که یکی از دوستان در پست قبلی گذاشته بود باعث شد که در مورد نامگذاری خودروها در ایران و خصوصا ایران خودرو نکاتی را یادآور شوم.
تمام مواردی که باعث شد نام "معضل" را برای این موضوع انتخاب کنم در زیر میخوانید:

پژوپارس:
این خودرو ابتدا به نام پرشیا و سپس سفیر و پس از آن پارس نامیده شد.
پژو آردی:
این خودرو به نام پیکان آردی و سپس به علت اعتراض پژو، پژو آردی نامیده شد
سمند:
این خودرو ابتدا پیکان جدید، پیکان 110، و سپس سمند نامگذاری شد.
سریر:
این خودرو ابتدا ردان و سپس سریر نامیده شد.
سورن:
ابتدا در روز پرده برداری سورَن و پس از آن سورِن خوانده شد.
مینیاتور:
خودروی ملی که نام ایرانی ندارد و املای آن نیز اشتباه است. Miniator به جای Miniature. ظاهرا ورود هموطنانی که به آمریکا میگفتند Shame and you ، به سایپا باعث این اشتباه شده.
صبا و نسیم:
آخرین باری که نام فارسی مدلهای پراید را شنیده یا به کار برده اید یادتان هست؟

اما خودروی جدید ملی با نام Runna یک مشکل کوچک از نوع دیگر دارد. کلمه Rana با همین تلفظ در زبان اسپانیایی که البته زبان بیشتر کشورهای آمریکای جنوبی هم هست به معنی قورباغه است! یعنی اگر بخواهیم این خودرو را به کشور دوست و برادر ونزوئلا بدهیم احتمالا با این اسم کسی آن را نمی خرد.

ضمن آنکه در فارسی نیز رانا معنی خاصی ندارد (لقب راجاهای هندی ..!!) (دهخدا و معین)
شاید هم مانند کلمات گویا، بینا و شنوا (فعل امر+ الف ) ترکیبی از Run + الف ! است یعنی دونده.

بدیهیست که ممکن است یک کلمه در زبانهای مختلف معانی بسیار متفاوتی داشته باشد انتظار نمیرود که تمام زبانهای دنیا بررسی شود ولی و کمی مطالعه و پرس و جو لازمه چنین کاریست. فکر میکنم این خودرو نیز مانند دیگر خودروهای ایران خودرو تغییر نام خواهد داشت.

نامگذاری خودرو در ایران را مقایسه کنید با نامهایی که خودروهای خارجی دارند. وقتی نیسان نام یکی از محصولات خود را قشقایی(Qashqai) میگذارد، اولین چیزی که دیده میشود، دقت نظر و مطالعه وسیع کمیته ایی است، که برای نام گذاری خودرو در آن شرکت فعالیت دارند. از آنجا که در ایران (مثل شخص خود من) همه کارشناس همه چیز هستیم، نتیجه بهتر از این نمیشود.
ارادتمند تمام همکاران پیشین و دوستان در ایران خودرو هستم. به دل نگیرید. نظر دوستان را در این زمینه به دیده منت میپذیرم.


پی نوشت:

بعضی از دوستان نظر دادند که رانا از ریشه راندن و مانند بینا و شنواست (در وبسایت مربوط به این خودرو نیز چنین آمده است) ولی باز هم به نظر من این واژه اشکال دارد. بینا یعنی کسی که میبیند و شنوا یعنی کسی که میشنود و ... پس رانا یعنی کسی که میراند؟ ولی کسی که این لغت را ابداع کرده منظورش از رانا چیزیست که رانده میشود نه راننده!! انصاف دهید که کسی با شنیدن این لغت، به آن معنی که منظور بوده نمیرسد.

نظرتان در مورد این جمله ها چیست؟

  • خودروی من راناست.
  • رانایی خودروی من بینظیر است.
  • چه ماشین رانایی داری!


۶ نظر:

عمار گفت...

سلام محمد جان...این اسم گذاری ماشینها توی ایران خودرو هم مثل بقیه کارامون توی ایران خودرو هست...ما که یادمون هست هنوز ولی به هر حال به نکته بسیار خوبی درباره سنت تغییر نام چندباره خودروها توی ایران اشاره کردی...درباره اسم رانا هم فکر کنم منظور احتمالا ساختن صفتی مانند دانا از فعل راندن بوده است به معنی آنچه رانده میشود باشد...به هر حال قصه غورباقه هم مشکلی نباید باشد چونکه مشکل چاوز با اوباما دارد حل میشود و دیگر کشور دوست و برادر در امریکای لاتین هم فکر نکنم باقی بماند...موفق باشی

افشین گفت...

سلام دوست عزیر اقای قلمبر
یک نیگاه به اینجا بنداز شاید توجیهشون مقبول بیفته!

http://www.runna.ir/fa/about.htm
http://www.runna.ir/en/default.htm

قربانت
افشین

ناشناس گفت...

ای عزیز !!؟؟ چی درسته که این یکیش.آخه یه روز درست میشه؛ البته اون وقت شاید نوه و نتیجه های ما دیگه اهمیتی به اینجور مسائل ندهند.

موفق باشید بدرود

مسعود داموس گفت...

سلام... از صحبتات استفاده بردم... اما من فکر میکنم که انقدر اسامی زیبا در زبان فارسی داریم که نیازی به این شیوه نام گذاری من دراوردی نیست... حتی شاید بشه از مکانهای تاریخی هم برای نام گذاری استفاده کرد... من بودم اسمشو میذاشتم آپادانا!

مازیار گفت...

محمد جان سلام، حتما یادته که 206 صندوقدار اول قرار بود به اسم آریان بیاد به بازار. یادمه مدیرهای پژو اعتراض کردن چون این اسم در اروپا مفهوم نژادپرستی اون هم از نوع هیتلری داره. خلاصه از ایران خودرو اصرار و از پژو انکار. آخرش این شد که گفتند محصولی که آرم پژو داره در هیچ کجای دنیا نمیتونه اسم آریان داشته باشه. یه کمیته هم برای نامگذاری آوردن تهران که من هم در جلسه اشون بودم. من گفتم بگذاریم پژو JLO . پرسیدن چرا؟ گفتم به دلیل وجه تشابه این ماشین با جنیفر لوپز.... کلی خندیدیم ولی خداییش بهترین اسم همون بود. هیچکس اون روز استعداد ما رو درک نکرد تا ما هم مجبور شدیم بیاییم آمریکا استعدادمون رو بفروشیم به این آمریکاییها... این آخری رو گفتم تو بخندی...
خوش باشی رفیق

ناشناس گفت...

Hello
phentermine weight loss
This drug first came in use in the year 1959.
[url=http://dreamsindia.com/]phentermine 37.5[/url]
Just have a look at the mechanism on which this drug works: Phentermine drug increases your body metabolic activity both anabolism and catabolism.
http://dreamsindia.com/ - phentermine diet

Phentermine is yet another important medication drugs in the medicinal field.